Vlaanderen onafhankelijk?

Vlaanderen onafhankelijk? Er zouden door een splitsing meer praktische problemen gecreëerd worden dan dat er opgelost zouden raken.

Een aantal politici en partijen hangen een fel doorgedreven confederalisering van België aan, of gewoon Vlaamse onafhankelijkheid. Maar als die “Republiek Vlaanderen” bewaarheid wordt, zullen dan automatisch de problemen waarover in dit deel van het forum wordt gediscussieerd, opgelost geraken?

Het vaak aangehaalde Nederlandstalige schooltje in Komen krijgt geen geld van de Waalse overheid, hoewel dat wel zou moeten. Maar zou het Koninkrijk Wallonië gewilliger zijn om voor die “buitenlandse school” te betalen, als het onafhankelijk zou zijn? Integendeel, zij zou die school maar al te snel opdoeken. Of de Republiek Vlaanderen moest gaan betalen, natuurlijk. Maar dan betalen de Vlamingen nog maar eens meer belastingen.

De Republiek Vlaanderen kan op haar beurt natuurlijk de Franstalige scholen op haar gebied sluiten. Wat zal neerkomen op een toevloed van Franstaligen in het Nederlandstalig onderwijs. Die kinderen die in Vlaanderen wonen moeten toch ook ergens in hun buurt naar school? Maar diezelfde toevloed is nu al niet te stelpen. De enige mogelijkheden die Vlaanderen dan zou hebben is scholen bijbouwen.

De eentaligheid in Brusselse ziekenhuizen is uiteraard vreselijk. Het personeel van een nooddienst, dat niet in staat is om mensen in nood in hun eigen taal te helpen! Wat zal een Republiek Vlaanderen daaraan verbeteren? Het personeel moet fatsoenlijk tweetalig zijn (bij eentaligheid langs de andere kant draai je het probleem gewoon om, en oog om oog kan toch niet te bedoeling zijn zeker?), en gezien fatsoenlijk tweetaligen veelal uit Vlaanderen komen, zal er meer Vlaams personeel gevraagd zijn.

Maar daar wringt het schoentje: Vlaams verplegend personeel is een uiterst schaars goed. En we kunnen voor Noord-Vlaanderen niet aftappen vanuit de Nederlandse arbeidsmarkt en doorschuiven, want daar is de situatie nog schrijnender (getuige de vele Vlaamse dokters die voor de zekerheid van een goed draaiende praktijk naar Nederland uitwijken).

Andere mogelijkheid is echter: het onderwijs in Wallonië zo aanpassen dat er ook een grote pot Waals tweetalig talent ontstaat. Maar dat is nu net wat een Republiek Vlaanderen niet zal kunnen doen: zich mengen met het onderwijsbeleid van het onafhankelijke Koninkrijk Wallonië. Het tegendeel zal eerder gebeuren: een Wallonië dat meer op zichzelf staat, zal nog minder de noodzaak van tweetaligheid in het onderwijs inzien.

Brussel is nu officieel tweetalig, hoewel daar officieus nog werk aan is (het probleem hoort in dezelfde categorie als het vorige thuis). Het is een eigen gewest, en voor gemeenschapszaken wordt het bestuurd door een comissie met daarin afgevaardigden van de Vlaamse en Waalse gemeenschap. Welke plaats krijgt Brussel: een enclave van het Koninkrijk Wallonië in Vlaanderen (want het is overwegend Franstalig) of een deel van de Republiek Vlaanderen, waar dan een plaatselijke Franstalige meerderheid zal zijn? Dat laatste kan alleen maar voor problemen zorgen. Want in de Republiek Vlaanderen wonen vrij veel Franstaligen, en zal er een effectieve minderheid van zijn op nationaal vlak, die echter niet te onderschatten zal zijn. De problematiek met Franstaligen in de Republiek Vlaanderen, die opgelost zou moeten zijn (want daarvoor is de Republiek Vlaanderen opgericht), zal de proporties aannemen van het vreemdelingenprobleem. En waarschijnlijk ook grote gelijkenissen.

Maar er is een andere denkpiste: meer eenheid in België, meer bevoegdheden op federaal niveau. Als er federale controles zijn, federale normen voor het onderwijs, ongeacht de plaats van de school (dus bvb de tweede landstaal aanleren verplicht voor iedere schoolgaande Belg, en niet langer zo in maar een deel van het land), en de scholen hun geld zouden krijgen van een federaal orgaan, dan zouden zowel de taalproblematiek als de financieringsproblematiek opgelost zijn. De invulling van de overige uren uit het lesroosters, kan zonder problemen op regionaal niveau beslist worden. En zo ontstaat ineens een Waalse arbeidsmarkt waar ook iedereen tweetalig is, zoals hier.

Een splitsing van België zou alleen de nationaliteitsgevoelens tussen de twee landsdelen opzwepen. Het zou de hatelijkheden nog maar doen toenemen in ziekenhuizen, scholen, andere bedrijven en diensten in de buurt van de taalgrens, waar vaak aanzienlijke minderheden van Vlamingen of Franstaligen nu nog vrij goed samenleven in dezelfde gemeenten. Want nu heeft men nog een gemeenschappelijke band, die de Belgen bindt: hun nationaliteit. Neem die echter weg, en het kan escaleren tot een wedstrijd zoals België-Nederland. Of tot een Brasschaats model, waar 30 % van de inwoners Nederlands is, maar Nederlanders en Belgen er wonderbaarlijk in slagen naast elkaar te leven in plaats van met elkaar, en niet veel op hebben met elkaar.

Om nog maar van de praktische problemen van een splitsing te zwijgen. Stel, ik ben een Waal, maar ik woon al 25 jaar in Vlaanderen, en spreek vloeiend Nederlands zij het met een licht accent (onoverkomelijk als je niet tweetalig bent opgevoed). Wordt ik dan een staatsburger van het Koninkrijk Wallonië, of een van de Republiek Vlaanderen? Ik ben immers perfect geïntegreerd in de Vlaamse maarschappij. Maar mijn roots liggen in Wallonië. Mag ik stemmen in de Republiek Vlaanderen? Kan die het risico nemen dat ik misschien Franstalig zal stemmen (net zoals er nu allochtone Belgen zijn die JahJah stemmen)? Krijgen mijn kinderen een Vlaams of een Waals paspoort? Is een Waals rijbewijs nog geldig? Betaal ik belastingen aan Wallonië of Vlaanderen?

Stelling: Er zouden door een splitsing meer praktische problemen gecreëerd worden dan dat er opgelost zouden raken.